Angel’s Egg
Animation
71 minuten
Regie
Mamoru Oshii
Scenario
Mamoru Oshii
Rolverdeling
Keiichi Noda als Verteller (stem)
Mako Hyodo als Meisje (stem)
Jinpachi Nezu als Man (stem)
In 1985 werkte de toekomstige, gerenommeerde meester Mamoru Oshii (“Ghost in the Shell”) samen met de ongelooflijke kunstenaar Yoshitaka Amano (“Speed Racer,” “Vampire Hunter D,” “Final Fantasy”) aan zijn eerste originele project, een OVA (een rechtstreeks-naar-video Japanse productie) genaamd “Angel’s Egg.” De lauwe ontvangst van een project dat door velen als moeilijk te doorgronden werd beschouwd, dreigde Oshii’s carrière bijna te ontsporen voordat die goed en wel begonnen was.
Natuurlijk weet iedereen met enige kennis van de Japanse cinema dat dit niet is gebeurd, want Oshii zou later uiterst invloedrijke films maken, waarvan geen enkele meer impact had dan “Ghost in the Shell” uit 1995 – een film die zoveel invloed had op de cultuur dat “The Matrix” waarschijnlijk niet zonder zou bestaan. Vanaf dat moment werd Oshii een essentiële filmmaker, met “Avalon” (2001) dat in première ging in Cannes en “Ghost in the Shell 2: Innocence” (2004) dat zelfs in competitie draaide.
Maar “Angel’s Egg” bleef grotendeels verloren in de geschiedenis, buiten enkele speciale evenementvertoningen. Voor het 40-jarig jubileum heeft GKIDS de film voor het eerst in 4K geremasterd, en het resultaat is een fascinerend experiment—een visioen van de toekomst dat verbonden is met thema’s van geloof en identiteit die fictie al sinds het begin van het schrift hebben beheerst.
Met bijna geen dialoog en een korte speelduur (71 minuten) bevat “Angel’s Egg” slechts twee personages: een naamloos meisje en een naamloze jongen in een landschap dat verder leeg of misschien verlaten lijkt. Het meisje beschermt een ei waarvan ze gelooft dat het de embryonale vorm van een engel bevat, terwijl ze ronddoolt door een desolate stad, ofwel op een andere planeet, ofwel in een post-apocalyptische toekomst, of misschien zelfs aan het begin van de tijd.
Ze ontmoet een jongen die arriveert in wat lijkt op een massief militair transport, een visioen van kracht tegenover de onschuldige, beschermende aard van het meisje. Hij draagt ook een groot wapen over zijn schouder (dat een bekende vorm heeft voor zoveel toekomstige “FF”-personages) dat een zwaard zou kunnen zijn, maar ook opvallende gelijkenis vertoont met een kruis. Laten we zeggen dat de bijbelse symboliek niet toevallig lijkt.
Afgezien van deze knipogen naar geloof en zelfs Noah’s Ark, zou het een understatement zijn te zeggen dat er niet veel narratief is in “Angel’s Egg.” Het is een sfeerstuk dat drijft op de kunst van Oshii en Amano, met een achtergrond die sterk wordt verhoogd door een prachtige soundtrack van Yoshihiro Kanno.
De ongrijpbare aard van het plot is waarschijnlijk wat mensen 40 jaar geleden afstootte, maar het is een bevredigender werk dan het op het eerste gezicht lijkt, misschien omdat we ondertussen meer gewend zijn geraakt aan dit soort animatiefictie sinds de jaren ’80.
Niet alleen zijn er duidelijke religieuze beelden zoals een engel en een kruis; de jongen spreekt over de Ark van Noach op een manier die Oshiis interesse in geloofsverlies verduidelijkt. Er is ook een enorme bol die eruitziet als het oog van God zelf, en het laatste beeld daagt kijkers nog verder uit om onze plaats in het universum te bevragen, de rol van geloof daarin en wat het allemaal betekent.
Het is een eenvoudig verhaal over balans—man/vrouw, God/mens, geloof/ongeloof, kracht/bescherming—en hoe deze dynamieken aan de basis liggen van zoveel van het bestaan. Het voelt tegelijk opmerkelijk eenvoudig en complex, een visioen waarop we onze eigen interpretaties kunnen projecteren over wat het allemaal betekent, in plaats van dat we oppervlakkige boodschappen opgedrongen krijgen.
Het bekijken van “Angel’s Egg” vier decennia na de productie voelt als het vinden van een ontbrekend puzzelstuk in de filmgeschiedenis. Het is een cinematicale schakel tussen de visies van invloeden zoals Alain Resnais & Andrei Tarkovsky, de stijl van “Belladonna of Sadness,” en de toekomstige visies van de Wachowski’s, Mamoru Hosoda en vele anderen.
Het is een film die meer werkt als een droom dan als een traditionele vertelling, een werk dat onmiskenbaar zijn tijd vooruit was in 1985, toen niemand minder dan Hayao Miyazaki het naar verluidt ‘saai’ noemde. Hoeveel ik die levende meester ook bewonder—er is niets saais aan deze film, al wordt dat misschien versterkt door de blik van nu. In dit werk is zoveel van de latere toon van zowel Oshii als Amano terug te zien, evenals in kunst van over de hele wereld. Zoveel prachtige werken kwamen voort uit dit gebarsten “Ei”; het is een geschenk om nu te zien waar het allemaal begon.
